Trước tiên là Kỹ năng sử dụng các dụng cụ chữa cháy là rất cần thiết cho mọi người. Khi phát hiện đám cháy nhỏ nếu không xử lý đúng cách sẽ có thể dẫn đến nguy hiểm đến tính mạng của mình và cả những người xung quanh. Cùng theo dõi bài Hướng dẫn cách sử dụng bình chữa cháy CO2 đơn giản nhất con gái cũng có thể làm được.

Để có thể sử dụng vận hành được bình chữa cháy thì bạn cần phải nắm thông tin về bình chữa cháy CO2.

Thông tin bình chữa cháy CO2

1. Cấu tạo bình chữa cháy Co2

Cấu tạo bình chữa cháy : Vỏ bình được làm bằng thép đúc, thân có hình trụ đứng và được phủ lớp sơn màu đỏ.

Cụm van làm bằng hợp kim đồng có cấu tạo kiểu van vặn 1 chiều (bình của Nga, Ba Lan…), hay kiểu van lò xo nén 1 chiều thường đóng, có cò bóp phía trên, cò bóp cũng đồng thời là tay xách (bình của Trung Quốc, Nhật Bản…).  Tại đây có chốt hãm kẹp chì bảo đảm chất lượng bình.

Trong bình và dưới van là ống nhựa cứng dẫn Cacbonic lỏng ra ngoài. Ở trên cụm van có một van an toàn, van làm việc khi áp suất trong bình tăng quá mức quy định van sẽ xả khí ra ngoài đảm bảo an toàn.

Loa phun được làm bằng kim loại hay  nhựa cứng, cao su và được gắn với khớp nối bộ van qua một ống thép cứng hoặc ống xifong mềm. Trên thân bình có nhãn ghi đặc điểm của bình, cách sử dụng… Hầu hết các bình được sơn màu đỏ (trừ bình của Ba Lan sơn màu trắng và bình loại CDE của Trung Quốc sơn màu đen).

Khí CO2 được nén chặt trong bình với áp suất cao sẽ chuyển sang thể lỏng nên khi chữa cháy chỉ vặn van hay rút chốt bóp cò là khí CO2 sẽ phun ra dập tắt đám cháy. Cơ chế chữa cháy (tác dụng) của CO2 là làm loãng nồng độ hơi chất cháy trong vùng cháy và bên cạnh đó nó còn có tác dụng làm lạnh do CO2 ở dạng lỏng khi bay hơi sẽ thu nhiệt.

2. Nguyên lý chữa cháy

Lúc chữa cháy mở van bình, do có sự chênh lệch về áp suất, bóp cò thì khí CO2 lỏng trong bình thoát ra ngoài qua hệ thống ống lặn và loa phun chuyển thành dạng như tuyết thán khí, lạnh tới – 78,90C. Phun khí CO2 vào đám cháy có tác dụng làm loãng nồng độ hỗn hợp hơi khí cháy, đồng thời làm lạnh vùng cháy và dập tắt đám cháy.

3. Tính năng tác dụng của bình CO2

Bình chữa cháy loại xách tay dùng để dập tắt các đám cháy nhỏ mới phát sinh: Đám cháy chất rắn, chất lỏng và hiệu quả cao đối với đám cháy thiết bị điện, đám cháy trong hầm, phòng kín.
Không dùng đioxit cacbon để dập các đám cháy than hay kim loại nóng đỏ, vì:

• CO2 + C  =  2CO
• CO2 + M  =  MO  +  CO
• CO là khí độc và rất dễ nổ.

4. Phạm vi sử dụng

Bình chữa cháy Co2 thích hợp cho các đám cháy buồng, phòng, hầm, nơi kín khuất gió, không hiệu quả với đám cháy ngoài hay nơi thoáng gió vì CO2 khuyếch tán nhanh trong không khí.

Bình chữa cháy bằng Dioxit cacbon thường được dùng để dập các đám cháy thiết bị điện tử, đồ vật quý hoặc thực phẩm vì khi phun không lưu lại chất chữa cháy (CO2) trên vật cháy nên không làm hư hỏng thêm vật.

Không dùng đioxit cacbon để dập các đám cháy than hay kim loại nóng đỏ, vì:

• CO2 + M  =  MO  +  CO
• CO là khí độc và rất dễ nổ.

Hướng dẫn cách sử dụng bình chữa cháy CO2

Khi có đám cháy xảy ra, bạn nên bình tĩnh là điều số 1. Sau đó xảy xét phỏng đoán nhanh và xử lý. Nếu chữa cháy bằng bình CO2 thì  xách bình CO2 tiếp cận đám cháy, một tay cầm loa phun hướng vào gốc lửa tối thiểu là. 0,5m còn tay kia mở van bình hoặc bóp cò (Tùy theo từng loại bình). Khí CO2 ở nhiệt độ –790C dưới dạng tuyết lạnh khi qua loa phun ra có tác dụng hạ thấp nhiệt độ của đám cháy (Chữa cháy bằng phương. pháp làm lạnh ) sau đó khí CO2 bao phủ lên toàn bộ bề mặt của đám cháy làm giảm nồng độ của ôxy khuyếch tán vào vùng cháy, khi hàm lượng ôxy nhỏ. hơn 140/0 thì đám cháy sẽ tắt (Chữa cháy bằng phương pháp làm loãng nồng độ).

Khi vận hành bình chữa cháy dập lửa thì bạn nên:

• Đọc hướng dẫn, nắm kỹ tính năng tác dụng của từng loại bình để bố trí dập các đám cháy cho phù hợp.
• Khi phun phải đứng ở đầu hướng gió (cháy ngoài); đứng gần cửa ra vào (cháy trong).
• Khi phun tuỳ thuộc vào từng đám cháy và lượng khí đẩy còn lại trong bình mà chọn vị trí, khoảng cách đứng phun cho phù hợp.
• Khi dập các đám cháy chất lỏng phải phun bao phủ lên bề mặt cháy, tránh phun xục trực tiếp xuống chất lỏng đề phòng chúng bắn ra ngoài, cháy to hơn.
• Khi phun giữ bình ở tư thế thẳng đứng.
• Khi phun phải tắt hẳn mới ngừng phun.
• Bình chữa cháy đã qua sử dụng cần để riêng tránh nhầm lẫn.
• Không nên sử dụng bình để dập các đám cháy ngoài trời. Nếu dùng, khi phun phải chọn đầu h¬ướng gió.
• Đề phòng bỏng lạnh. Chỉ được cầm vào phần nhựa, cao su trên vòi và loa phun.
• Trước khi phun ở phòng kín, phải báo cho mọi người ra hết khỏi phòng, phải dự trù lối thoát ra sau khi phun.

Những điều cần chú ý khi sử dụng bình chữa cháy CO2

– Không sử dụng bình khí CO2 để chữa các đám cháy có kim loại kiềm, kiềm thổ, phân đạm, than cốc . Vì khi phun khí CO2 vào đám cháy sẽ tạo ra phản ứng hoá học, trong phản ứng đó sẽ tạo ra khí CO là loại khí vừa độc hại vừa có nguy hiểm cháy nổ làm cho đám cháy phát triển phức tạp thêm.
– Không nên dùng bình khí CO2 chữa các đám cháy ở nơi trống trải, có gió mạnh vì hiệu quả thấp.
– Khi phun thi tay phải cầm vào phần gỗ hoặc phần nhựa của loa phun, tránh cầm vào phần kim loại và nhất là không để khí CO2 phun vào người sẽ gây bỏng lạnh.
– Khi phun chữa cháy các thiết bị có điện cao thế phải có tranh bị cách điện như ủng, găng tay cao su; chữa cháy trong phòng kín phải có biện pháp bảo đảm an toàn cho người.
– Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế nếu thấy hỏng hóc các bộ phận của bình: Loa phun, vòi phun, van khoá. Sửa chữa, thay thế những bình bị rò khí.
– Đặt bình ở nơi râm mát, dễ thấy, dễ lấy, thuận tiện khi sử dụng. Không để bình ở nơi có nhiệt độ cao quá 550C dễ gây hiện tượng tăng áp suất dẫn đến nổ bình nếu van an toàn không hoạt động.
– Phương pháp kiểm tra lượng CO2 trong bình: Phổ biến là phương pháp cân, nếu thấy lượng CO2 giảm so với lượng CO2 ban đầu là bình bị rò khí.

Kiểm tra và bảo dưỡng

Bình chữa cháy phải Co2 phải được kiểm tra theo định kỳ tối đa 30 ngày một lần. Phải có nơi  quy định đặt để bình chữa cháy đặt đúng vị trí quy định, dễ nhìn, dễ sử dụng, còn niêm phong, còn đủ chất theo quy định khi có sự cố cháy xảy ra ai cũng biết và dùng được. Vỏ bình không bị hư hỏng, rò rỉ, ăn mòn, kiểm tra dây loa phun, cò bóp.

Nên tháo và kiểm tra lại tình trạng bên trong, nạp lại khí đầy để tránh sự thiếu áp lực trong bình nhằm đảm bảo chất lượng bình chữa cháy luôn trong tình trạng tốt nhất để dập tắt các đám cháy hiệu quả theo thời hạn định kỳ sau:

• 12 tháng 1 lần đối với bình mới.
• 06 tháng 1 lần đối với bình đã qua nạp lại

Trước mỗi lần nạp khí mới và sau 5 năm sử dụng, vỏ bình phải được kiểm tra thủy lực, sau khi đạt cường độ yêu cầu mới được phép sử dụng, tối thiểu là 30 MPa.